POLSKA: Ksiądz Jerzy Popiełuszko zostaje zamordowany przez oficerów SB. Powstaje Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ). TVP emituje pierwszą brazylijską telenowelę „Niewolnica Isaura”, która osiąga niewyobrażalną oglądalność 84% i staje się fenomenem socjologicznym. Najpopularniejsze polskie zespoły rockowe to: Republika, Klaus Mitffoch, Oddział Zamknięty, Mr Zoob i Dżem. Absolutnym przebojem staje się jednak „You’re My Heart, You’re My Soul” niemieckiego duetu pop Modern Talking. Powstaje grupa Stare Dobre Małżeństwo - najważniejszy zespół z nurtu tzw. Krainy Łagodności.
SWIAT: Olimpiada Zimowa w Sarajewie. Olimpiada Letnia w Los Angeles zostaje pod naciskiem ZSRR z bojkotowana przez kraje bloku wschodniego, w tym przez Polskę. Ronald Reagan zostaje po raz drugi p rezydentem USA. Wyciek chemikaliów w fabryce nawozów sztucznych w Bophalu w Indiach – jedna z największych katastrof ekologicznych w dziejach. Katastrofalny głód w Etiopii. Biskup Desmond Tutu otrzymuje Pokojową Nagrodę Nobla za walkę z apartheidem w RPA. Filmy: „Terminator I”, „Gliniarz z Beverly Hills I”, „Amadeusz”, „Akademia Policyjna I”.
POZNAŃ: Rozpoczyna się budowa szpitala przy ul. Kurlandzkiej – pierwszego nowoczesnego szpitala na Nowym Mieście.
HARCERSTWO: W 1984 roku na bazie środowisk skupionych wcześniej wokół KIHAM-u i biorących nielegalnie udział w Białej Służbie podczas pielgrzymki Jana Pawła II do Polski, powstaje konspiracyjna struktura wewnątrz ZHP pod nazwą „Ruch”. Odbywa sie III PZHS w Olchowcu w Bieszczadach. Tygodnik „Na Przełaj” zaczyna promowanie ruchu „Wolę Być”.
6 I 1984 – delegacja Szczepu SP-55 z Kobylepola uczestniczyła w odsłonięciu Pomnika Powstańców Wielkopolskich przy lotnisku na Ławicy.
W ramach Harcerskiej Akcji Zimowej 1984 odbyły się cztery zimowiska:
1) Zimowisko szkoleniowe KH w Stęszewku, komendant hm. Bronisław Krawiec,
2) Zimowisko 2 ADH w Piłce, kmdt hm Wojciech Tokłowicz,
3) Zimowisko 437 PDH ze Szczepu ZSS w Białce Tatrzańskiej, kmdt hm PL Stanisław Nowaczyk,
4) Zimowisko 443 PDH ze Szkoły Muzycznej, w Bielsku –Białej, kmdt phm. Michał Zawieja.
 Zimowisko szkoleniowe Komendy Hufca w Stęszewku, 30 I - 9 II 1984 |
 Komendantem tego zimowiska był hm. B. Krawiec (komendant Szczepu SP-45), a kadrę tworzyli instruktorzy późniejszego HKT „Trakt” |
18 II 1984 – Szczep SP-45 (Główna) uczestniczył w uroczystościach na terenie Muzeum Martyrologii w Forcie VII pod tablicą Floriana Marciniaka z okazji 40 rocznicy śmierci Naczelnika Szarych Szeregów.
22 II 1984 – harcerze Szczepów Osiedla Warszawskiego (SP-46 i SP-86) pełnili wartę na cmentarzu miłostowskim podczas uroczystości rocznicy wyzwolenia Poznania spod okupacji hitlerowskiej.
21 III 1984 – w harcówce 11 PDH „Turystyczna” w SP-20 odbyło się zebranie założycielskie Harcerskiego Klubu Turystycznego „Trakt”. Obecnych było 60 harcerzy reprezentujących 8 drużyn, oraz goście: opiekunka ZHP i PTTK przy SP-20 Eugenia Górniak i wiceprezes Oddziału PTTK „Rataje” Mieczysław Silny. Uchwalono powołanie HKT „Trakt”, w skład którego weszły ns. drużyny:
- 11 PDH „Turystyczna” (SP-20 Os. Rzeczypospolitej),
- 45 PDH „Bór” (SP-3 Os. Piastowskie),
- 46 PDH (SP-46 Os. Warszawskie),
- 50 PDH (SP-45 Główna),
- 120 PDH (SP-2 Os. Jagiellońskie),
- 401 PDH (SP-19 Os. Oświecenia),
- 402 PDH (SP-18 Os. Manifestu Lipcowego)
- 10 Swarzędzka Środowiskowa DH (Swarzędz).
Prezesem Klubu został wybrany phm Tomasz Ptaszyński, wiceprezesem phm. Dariusz Łuczak, sekretarzem 
pwd. Marek Drozdowski, skarbnikiem pwd. Ewa Sadowska, kronikarzem Joanna Porankiewicz, przewodnicząca sekcji zuchowej pwd. Dorota Dziamska, w skład Komisji Rewizyjnej weszli: przewodniczący Paweł Świt, Piotr Gabski i Andrzej Miś. (zobacz też: kalendarium „Traktu” - 1984).
22-25 III 1984 – dwa patrole Szczepu im. Floriana Marciniaka (SP-2) brały udział w 14 Rajdzie AKCJA ARSENAŁ w Warszawie, zorganizowanym przez Hufiec Warszawa Mokotów im. Szarych Szeregów. Patrol VIII przeszedł „trasę Batalionu Zośka”, patrol XII – „trasę 227 Harcerskiego Plutonu Bojowych Szkół „Kanały”. Dowódcami patroli były dh. dh. Renata Kózka i Małgorzata Szubarga. Hasłem tegorocznego Rajdu było Przeszłość zachowana w pamięci staje się częścią teraźniejszości. Udział w „Arsenale” był, jak co roku, poprzedzony wykonaniem zadań przedrajdowych.
31 III 1984 – drużyny zrzeszone w HKT „Trakt” w licznie 342 uczestników brały udział w rajdzie PTTK „Topienie Marzanny” do Owińsk. Zuchy wędrowały po trasie Bolechowo-Owińska, a harcerze - Czerwonak-Dziewicza Góra-Owińska.
Z kroniki HKT „Trakt”: Jest to pierwszy rajd naszego klubu. Wyjeżdżamy rano pociągiem i wysiadamy w Czerwonaku. Jak zwykle wszyscy w doskonałych humorach rozśpiewani i uśmiechnięci. Po drodze druh Tomek sprawdza stan apteczki – może być potrzebna. Wysiadamy. Nareszcie w lesie, gdzieniegdzie leży śnieg. Oczywiście rozpoczynamy wojnę na śniegowe kulki, trzeba odrobić zimowe straty. Na metę docieramy o godz. 12.00. Są tam już nasze zuchy, które szły drugą trasą. Na mecie oczekuje nas ciepła grochówka i konkurs na najładniejszą marzannę. Wygrywają go druhowie z drużyny ze Swarzędza. Trochę zmęczeni ale szczęśliwi wracamy pociągiem do Poznania.(zobacz też: kalendarium „Traktu” - 1984)
 Rajd „Topienie Marzanny” 1984. 10 SŚDH - zwycięzcy konkursu na najlepszą marzannę |
 Rajd „Topienie Marzanny” 1984. „Maniana ze swą drużyną” czyli 45 PDH „Bór” |
 7 IV 1984 – zmarł hm. Czesław Żakowski, były „dwójkowiec” i komendant Chorągwi Wielkopolskiej. Hm. Żakowski urodził się w 1903 roku, a w 1915 wstąpił do 2 Drużyny Skautów im. Kazimierza Wielkiego na Śródce. W latach 20-tych i 30-tych pełnił różne funkcje w Chorągwi Wielkopolskiej Harcerzy, był m.in. komendantem Hufca I w Poznaniu i zastępcą komendanta Chorągwi. W 1939 roku zmobilizowany do Wojska Polskiego w stopniu plutonowego podchorążego, przeszedł szlak bojowy 1 Pułku Łączności we Wrześniu 39, następnie przedostał się przez Węgry na Bliski Wschód, gdzie wstąpił do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich. Brał udział w obronie Tobruku i w bitwie pod Gazalą, a później w szeregach 3 Dywizji Strzelców Karpackich przeszedł szlak bojowy II Korpusu, uczestniczył w bitwie o Monte Cassino, Bolonię i Ankonę. W 1946 roku wrócił do Poznania. W 1956 włączył się w reaktywację harcerstwa, był komendantem Chorągwi Wielkopolskiej ZHP w latach 1958-1960.Pogrzeb odbył się w dniu 13 IV 1984 na cmentarzu Miłostowo, poprzedzony był uroczystościami żałobnymi w Komendzie Hufca Poznań-Nowe Miasto w Parku Tysiąclecia. Uczestniczył w nich Naczelnik ZHP hm. Ryszard Wosiński. |
 13 IV 1984, ostatnie pożegnanie hm. Czesława Żakowskiego. Budynek Hufca Poznań-Nowe Miasto w Parku Tysiąclecia |
 Wspomnienie o hm. Żakowskim wygłosił przewodniczący Komisji Historycznej Chorągwi, prof. dr hab. Edward Serwański |
 Trumnę ponieśli harcerze 43 PDH „Honker” im. Zdobywców Monte Cassino z Hufca Poznań-Grunwald |
 Pogrzeb na cmentarzu miłostowskim (zdjęcia ze zbiorów Komisji Historycznej Chorągwi). |
29 IV 1984 – odbył się apel Hufca w Parku Tysiąclecia z okazji 16 rocznicy nadania imienia Janka Krasickiego.
1 V 1984 – Hufiec uczestniczył w pochodzie 1-majowym po trasie ul. Zwierzyniecka – Park Kasprzaka.
9 V 1984 – z okazji Dnia Zwycięstwa odbył się apel poległych na Malcie pod Pomnikiem Harcerzy, przygotowany przez 112 PDH z SP-51.
10 V 1984 – środowisko seniorów „Dwójki” zostało formalnie zatwierdzone w ramach ZHP jako 2 Poznańska Drużyna Harcerzy „Wiarusy”.
13-14 V 1984 – drużyny zrzeszone w HKT „Trakt” w liczbie 85 uczestników brały udział w Rajdzie PTTK Po Regionie Szamotulskim do Chrzypska Wielkiego. (zobacz też: kalendarium „Traktu” - 1984)
|
|
 Na polnych drogach regionu szamotulskiego. Jak widać, maj 1984 był raczej chłodny. |
10 VI 1984 – odbył się bieg harcerski na Malcie w celu wyłonienia reprezentacji Hufca Poznań-Nowe Miasto na Rajd Piastowski. Bieg przygotowała hm. Małgorzata Marcinkowska. W pionie drużyn młodszoharcerskich I miejsce zajęła 118 PDH „Zawiszacy” środowiskowa, a w pionie starszoharcerskim 437 PDH z Zespołu Szkół Samochodowych.
14 VI 1984 – Szczepy SP-51 (Os. Lecha) i SP-55 (Kobylepole) reprezentowały ZHP na uroczystości wmurowania aktu erekcyjnego pod szpital przy ul. Kurlandzkiej, nazywany wówczas „Szpitalem-Pomnikiem Krajowej Rady Narodowej”.
22-24 VI 1984 – drużyny zrzeszone w HKT „Trakt” brały udział w Rajdzie PTTK „Witamy Wakacje” do Nowego Tomyśla. (zobacz też: kalendarium „Traktu” - 1984)
 11 PDH (HKT „Trakt”) na Rajdzie „Witamy Wakacje”. Prezes (z apteczką) prowadzi. |
 Zbiórka przed wymarszem. Wakacje za pasem, ale pogoda jak widać po ubiorach, jeszcze chłodna |
Podczas Harcerskiej Akcji Letniej 1984 zorganizowano w Hufcu Poznań-Nowe Miasto 6 kolonii zuchowych, 10 obozów harcerskich stałych, 3 obozy wędrowne, 1 obóz specjalnościowy żeglarski, wyjazd 4 drużyn do NRD i wyjazd 1 drużyny do ZSRR do Charkowa. W Imiołkach i Gościmiu przebywali pionierzy z NRD. Łącznie w HAL wzieło udział 1002 zuchów i harcerzy.
Dane o obozach są bardzo niepełne, brak dokumentów zawierających dokładne daty i miejsca. Wiadomo, że odbyły się m.in. następujące obozy:
1) Imiołki turnus I,
2) Imiołki turnus II,
3) Imiołki turnus III,
4) Obóz Szczepu Szkoły Muzycznej „Mazury 84”,
5) Kolonia zuchowa Szczepu Szkoły Muzycznej w Kiekrzu,
6) Obóz 437 PDH z Zespołu Szkół Samochodowych,
7) Obóz Szczepu SP-63 (Starołęka),
8) Obóz Szczepu SP-51 (Os. Lecha) kmdt hm. W. Michalak,
9) Obóz Szczepu Zespołu Szkół Chemicznych,
10) Obóz w Gościmiu turnus I,
11) Obóz w Gościmiu turnus II.
Latem 1984 miały miejsce incydenty na tle udziału harcerzy w Mszy Św. Według prawa dzieci i młodzież na obozach miały prawo do uczestnictwa w życiu religijnym, jednak ówczesne władze ZHP (pod presją PZPR) utrzymywały że „świeckość organizacji” nie pozwala, by harcerze chodzili do kościoła w mundurach i w zwartym szyku. Latem 1984 w Imiołkach (na I turnusie) drużyny 3 i 50 PDH (z SP-45 na Głównej) oraz z 46 PDH (Os. Warszawskie) pod komendą pwd. Renaty Kubiak udały się do kościoła w Sławnie w mundurach. Kościół jednak był obserwowany przez Służbę Bezpieczeństwa – esbecy natychmiast przyjechali do Imiołek z wytycznymi, by niepokorną instruktorkę wyrzucić z ZHP, co też ówczesna Komenda Hufca uczyniła…. Z Hufca Poznań-Nowe Miasto zostali też w sierpniu (28 VIII), również za udział harcerzy w Mszy Św., usunięci dwaj instruktorzy 46 PDH: dh. Piotr Gabski i dh. Maciej Zastrożny. Ich drużyna była w tym czasie prawdopodobnie najbardziej ze wszystkich środowisk Nowego Miasta zaangażowana w nurt opozycyjny wewnątrz ZHP.
 Latem 1984 w Imiołkach gościli pionierzy z Niemieckiej Republiki Demokratycznej |
 Obóz w Imiołkach, lato 1984. Zajęcia na boisku po zachodniej stronie stanicy. Obecnie teren ten jest w rękach prywatnych. |
W dwóch etapach odbył się latem I Instruktorski Złaz Letni HKT „Trakt” Traktor»84: etap I po Szlaku Piastowskim (Września – Giecz – Czerniejewo – Pobiedziska - Owińska) w dniach 21-24 VII 1984, etap II po Puszczy Noteckiej (Obrzycko – Krucz – Biała – Wronki) 23-25 VIII 1984. (zobacz też: kalendarium „Traktu” - 1984).
1 IX 1984 – drużyny Hufca uczestniczyły w obchodach 35 rocznicy agresji Niemiec hitlerowskich na Polskę i wybuchu II wojny światowej pod pomnikiem „Armii Poznań”.
15 IX 1984 – w SP-86 odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru Szczepowi im. Edwarda Pietrzykowskiego. Sztandar został ufundowany przez seniorów harcerstwa z Osiedla Warszawskiego, w tym brata i siostrę „Edka”.
17 IX 1984 – Komenda Hufca „po dokładnej analizie” odmówiła zatwierdzenia statutu HKT „Trakt” - tak odnotowano w protokole. Faktycznie odmowa była reperkusją sprawy z lata 1984 - wyjścia do kościoła harcerzy z SP-45 których drużynowa należała do „Traktu” i odmowy wyrzucenia jej oraz przybocznej z „Traktu”. Od tego momentu „Trakt” działał jako jednostka PTTK.
Wrzesień 1984 – odbył się Alert Naczelnika ZHP „Walczyć o pokój i szczęście ludzi”. Zbierano pieniądze na pomnik-szpital Matki Polki, podpisy pod apelem na rzecz pokoju, wykonywane były rysunki pod hasłami „Nigdy więcej wojny”.
22-23 IX 1984 – drużyny zrzeszone w HKT „Trakt” w liczbie 200 uczestników brały udział w rajdzie PTTK „Rajmos 84” do Kościana.
27-28 X 1984 – odbył się Złaz Instruktorski „Traktor II” HKT „Trakt” na zamknięcie sezonu turystycznego, z wędrówką po szlaku Ostrów Wlkp. – Ludwikowo. (zobacz też: kalendarium „Traktu” - 1984).
18 XI 1984 - VIII Konferencja Sprawozdawczo-Wyborcza Hufca Poznań-Nowe Miasto odbyła się w Dzielnicowym Ośrodku Harcerskim w Parku Tysiąclecia. Przewodniczącym Konferencji był hm. PL Ryszard Solarski. Wybrane zostały władze Hufca w ns. składzie:
Rada Hufca: hm. PL Marian Orzech, hm. PL R. Solarski, hm. PL Jadwiga Kośmider, hm. PL Barbara Radziej, hm. PL Maria Siarkiewicz, hm. PL Urszula Kocikowska, hm. PL Władysław Gałdyński, hm. PL Jan Ptak, hm. Zygmunt Ciszewicz, hm. Elżbieta Wieczorek, hm. Małgorzata Marcinkowska, hm. Krzysztof Misiek, hm. Andrzej Rothe, hm. Piotr Soboń, phm. Mieczysław Kośmider, phm. Bogdan Łasiński, phm. Lidia Przewoźna, phm. Renata Waszak, phm. Michał Zawieja, pwd. Anna Ilków, pwd. Krzysztof Krężel, pwd. Piotr Nowaczyk, pwd. Włodzimierz Pilaczyński, Małgorzata Jaworska, Katarzyna Stróżyk.
Komenda Hufca: hm. PL Marian Orzech (komendant), hm. PL Ryszard Solarski (z-ca kmdta), hm. Elżbieta Wieczorek (z-ca kmdta), hm. PL Władysław Gałdyński, phm. Michał Zawieja.
Komisja Rewizyjna: hm. PL Henryk Konefka, phm. Michał Kocikowski, hm. Roman Kicki, hm. Bronisław Krawiec, pwd. Monika Klajn.
26 XI 1984 – Komenda Hufca postanowiła rozwiązać szczepy liczące mniej niż 4 drużyny, a mianowicie: Szczepy SP-3, SP-14, SP-19, SP-56, X LO, ZSChem i ZSS.
8 XII 1984 – w Szkole Muzycznej przy ul. Bydgoskiej na Śródce – dawnej Szkole Podstawowej nr 3 została odsłonięta tablica pamiątkowa poświecona 2 PDH. Tablicę ufundował jej autor, artysta rzeźbiarz Bronisław Szydrowski, a odsłonił przedwojenny drużynowy, oficer AK (Cichociemny) phm. Marian Pokładecki. O historii 2 PDH opowiedział hm. Kazimierz Mielcarek. W części artystycznej wystąpił Szczep Drużyn Żeglarskich przy Szkole Muzycznej, odbyło się też przyrzeczenie harcerskie i obietnica zuchowa drużyn tego szczepu.
 8 XII 1984, Szkoła Muzyczna na Śródce. Hm. Kazimierz Mielcarek opowiada o dziejach 2 Poznańskiej Drużyny Harcerzy |
 Tablicę odsłonił phm. Marian Pokładecki - najprawdodobniej to on jest na zdjęciu na lewo od tablicy (z miniaturką Virtuti Militari na marynarce). W głębi z lewej widać historyczny sztandar 2 PDH z 1945 roku |
 W Szkole Muzycznej działała wtedy 43 Drużyna Zuchów w składzie Szczepu Drużyn Żeglarskich |
 Przyrzeczenie harcerzy Szczepu Drużyn Żeglarskich towarzyszyło odsłonięciu tablicy |
20 XII 1984 – w Komitecie Dzielnicowym PZPR odbyło się spotkanie harcerzy Szczepu Drużyn Żeglarskich z powstańcami wielkopolskimi.
27 XII 1984 – na Malcie pod Pomnikiem Poległych Harcerzy odbyła się zbiórka z okazji 66 rocznicy Powstania Wielkopolskiego. Za jej organizację odpowiedzialny był Szczep SP-51 pod komendą hm. Włodzimierza Michalaka.
Na przełomie 1984 i 1985 odbyła się akcja „Radość Pod Choinkę”. Paczki z prezentami zebrane przez harcerzy przekazano dzieciom z SP Specjalnej 105 i Ośrodka Dzieci Głuchych na Śródce. W akcji uczestniczyła większość szczepów Hufca.